ANA PRENSİP !
Doğada giyim konusunda dikkat edilecek husus,içe giyilecek
kıyafetlerin bir kaç adet kalın giysi yerine bir çok kattan oluşmuş
ince giysilerden oluşması tercih edilmelidir.Bu ince giysi
katmanları arasında kalan hava vücudumuzu dışarıdaki soğuk havadan
izole edecektir.Bu tarzda giyindiğimizde,ortamdaki ısının durumuna
göre ve bizim harcadığımız efor ile vücudumuzda oluşan ek ısının
ayarlanması daha kolay olacaktır.Isındığımızda bu ince katmanlarda
birini çıkarmamız veya tersi durumlarda giymemiz ısı ayarlamamamızı
kolaylaştıracaktır.Önemli nokta giydiğimiz her kat giysinin
vücudumuzda oluşan ter buharını tutmadan bir sonraki kata
aktarmasıdır.Aksi durumda oluşan iç ıslaklık nedeniyle soğukla
mücadelemiz olanaksız hale gelecektir.En üste giydiğimiz giysinin
rüzgarı ve soğuğu içeri geçirmediği gibi nemi dışarı atmalıdır. En
üstte giydiğimiz giysinin seçiminde önünün ve koltuk altlarının
fermuarla ile açılıp,kapananı tercih ettiğimizde ısı kontrolünü
yapmamız kolaylaşacaktır.(Bahar ve kış ayları doğa gezginlerinin
tercih ettiği aylar olduğundan özellikle soğuk havayı ön plana
aldım.Bir doğa gezginin yaz ayında, sıcağın bunalttığı bir ortamdan
zevk alacağını düşünemiyorum.Yinede bu ortam kıyafetlerine de yer
vereceğim.) Molalarda ve uzun süreli beklemelerde yürüme ile oluşan
ek ısı azalacağından giysilerimiz bizi soğuktan
koruyamayacaktır.Böyle durumlar için yanımızdaki çantanın en kolay
ulaşılabilecek yerine konan kalın bir onarağın giyilmesi
gerekmektedir.Bu şekilde vücudumuz üşüme nedeniyle enerji
kaybetmesinin önüne geçilmiş olur.Çok gerekli olan enerji
korunmasıda şağlanmış olacaktır.Tekrar yürüyüşe geçildiğinde bu
anorak çıkarılıp,eski yerine konmalıdır.Kısa bir süre üşüme
hissedilse bile eforun verdiği ısı ile kısa zamanda üşüme
atlatılacaktır.
Giyim konusunu özetlersek:
Birinci Kat Giysi
Vücudumuzu ikinci bir deri gibi sarmalı ve teri dışarı
verebilen
sentetik-yün karışımı bir giysi veya
polyproplen bir giysi tercih edilmelidir. İkinci Kat Giysi
Daha bolca olmalı buna karşın boyun ve bilekler korumalı
olmalı
ısı kaybını önlemelidir. Sıcak havada bu giysi çıkarılmalıdır.
Üçüncü Kat Giysi
Bu kat yün bir kazak veya polar
bir ceket olmalıdır.Hava ılık ise son
kat olarak giyilebilir.
Son Kat Giysi
Bu giysi rüzgar ve suya dirençli olmalı, nefes alan kumaştan
imal edilmiş olmalıdır.Önünün tamamen
açılabilir olması gereklidir.
Pantalon Altı Giysi
Bu giysi soğuk iklimlerde tercih edilmelidir. Sentetik yün
karışımı uzun donlar
kullanım için uygundur. Pantalon
İyi havalarda kalın bir keten pantalon işimizi görür
iken,yağmur ve karda su geçirmeyen
nefes alabilen bir pantalon gereklidir.
Bere
Baş ve boyun bölgemiz kan damarlarının en yoğun olduğu bölgedir.Bu
kısımlarda büyük ısı kaybı olabilir.Bu nedenle baş ve boyun bölgesi
soğuk havalarda iyi korunmalıdır.Polar başlık pratik bir
cözümdür.Sıcak havalarda ise geniş kenarlı ve havalandırmalı bir
şapka baş ve boyun bölgesini güneşten koruyabilir.
Çoraplar
Sentetik yün karışımı ve doğa sporları için üretilen nem tutmayan
çoraplar tercih edilmelidir.En az iki çift çorap doğa gezilerinde
çantamızda yer almalıdır.
Eldiven
Eldiven bere kadar gereklidir. Su geçirmez ve nefes alabilir türden
olanları tercih etmeliyiz.
Tozluk
Çamur ve kar için iki ayrı çeşidi bulunmaktadır.Çamur için olan
tozluk ayakkabı içine su ve çamurun girmesine engel olur.Kar için
olan tozluk ise derin kara girmemizi sağlar ve ayakkabı içine kar
girmediğinden ayaklarımızın ıslanmasına engel olur.
GİYECEĞİMİZ GİYSİLERDE HANGİ TÜR KUMAŞI TERCİH ETMELİYİZ ?
YÜN
(+)Yün doğal bir elyaf olup iyice ıslanana kadar sıcak tutmaya devam
eder.Tenimize temas eden yüzeyden kurumaya başladığından kendimizi
kuru hissetmemizi sağlar.Uzun kollu ve paçalı yün iç çamaşırları
heryerde bulunabilir.Soğuk ile mücadelemizde bize çok faydalı
olacaktır.
(-)Yün nemi çektikçe ağırlaşır.Kuruması zaman alır ve vücudumuza
temas eden ter nedeniyle alerji yapabilir.Dikkatli yıkanmadığında
çekme yapar.
PAMUK
(+)Vücuda iyi oturur.Ucuzdur ve heryerde bulunabilir.
(-)Islanınca ağırlaşır.Islandıkça ısı kaybını artırır.Pamuk dokuma
rüzgarı ve ısıyı geçirir.Doğada kullanmaya uygun değildir.
KAZ TÜYÜ-TİFTİK
(+)Son kat giysilerin dolgu malzemesi olarak kullanılır.Hafiftir ve
insanın ısısı iyi muhafaza eder.Hareketsiz ortamlarda kullanışlıdır.
(-)Kaba bir malzemedir.Islandığında ısı izalasyonunu kaybeder.Rüzgar
ve nemi geçirdiğinden genellikle üzeri su geçirmez bir tabaka ile
kaplı olarak kullanılmak zorundadır.Yürüyüş ve tırmanışlara uygun
değildir.
FLEECE-POLAR-POLARTEC
%100 Polyester sentetik bir kumaştır.Makinada yıkanabilir.Hafif ve
sıcak tutan bir malzemedir.Dayananıklı ve çok yumuşaktır.Su
tutmazdır ve çok çabuk kurur.Nefes alabilir.
MİCRO-LİTE
%100 hafif polyester microfiberden yapılmıştır.Yumuşaktır ve pamuk
hissi verir.Terin vücuddan uzaklaştırılması için dizayn
edilmiştir.Nem buharını kumaş yüzeyine çıkarır.Bu kumaş bize doğal
kumaş ile nem ayarlama mekanizmasını bir arada sunar.
PERTEX
Mikrofiber den bükülmüş ince(insan saçının 1/10 kalınlığında) sağlam
iplikle kompüterli air jet ile dokunmuş(1 cm2 de 4000 flament)ten
mamul bir kumaştır.Hafif ve incedir.Rüzgar ve su geçirmezliği
oldukça iyidir.Çabuk kurur.Nemi dışarı atar.
POLYWİCK®
Vücudumuzdan nemi kimyasal olarak uzaklaştırmak için tasarlanmış bir
kumaştır.
SUPPLEX/LYRA
Dupont ürünüdür.Yumuşak iyi naylondan yapılmıştır.Pamuk görüntü ve
hissi ile naylon performansını birleştirmiştir.Rüzgar , su
geçirmediği gibi nemi dışarı verir ve dayanıklıdır.Çabuk kurur,hafif
ve konforlu bir kumaştır.
VERSATECH®
Naylon mikrofiber korumalı kumaştır.Nefes alan , su ve rüzgar
geçirmez bir kumaştır.Aşırı sık dokuma örgüsü rüzgarın içeri
girmesine müsaade etmez.Buna karşın nem buharını dışarı bırakır.
GORETEX®
(+)Genellikle dış ve iç kat arasına yapıştırılan özel bir film
tabakasından meydana gelen bir kumaştır.Cm2 milyonlarca gözenekten
oluşmuş bir yapıdadır.Gözeneklerin boyutu yağmur damlasındaki su
molekülünü içeri almayacak kadar küçük,içerde oluşan nem buharındaki
su meleküllerini geçirecek kadar büyüktür. Yağışı ve rüzgarı içeri
geçirmediği gibi,buharlaşma nedeniyle oluşan nemi dışarı
çıkarmaktadır.
(-)Pahalıdırlar ve her yerde bulmak zordur.
SYMPATEX®
Polyesterden yapılmıştır.Az yoğun iç ortamdan çok yoğun dış ortama
geçiren bir zar gibi çalışır ve nemi atar.Su ve rüzgar
geçirmez.Sağlam bir malzemedir.
HANGİ AYAKKABI ?
Doğada hiç şüphesiz en önemli malzemelerimizden biri,belkide en
önemlisi ayakkabıdır.Doğru ayakkabıyı seçmek yaptığınız çok önemli
karar olabilir.Seçtiğiniz ayakkabı kilometreler sonra
rahat,dayanıklı ve koruyucu olmalıdır.Bu kararı verirken gözü kapalı
davranmamak ve hiç acele etmemek en uygunudur.
Bu konuda planlamamız şöyle olmalıdır.
Birinci adım.
Yapmakta olduğunuz ve yapacağınız gezileri göz önüne alınız.Siz
hangi tür gezi yapmaktasınız?
Gezileri kabaca sınıfladığımızda 3 gruba ayırabiliriz.Kendinizin
hangi grupta yer aldığınızı araştırın.
*Hafif ağırlıkla yapılan geziler.Bu gurup için üretilen bot ve
ayakkabılar günlük geziler ve çok kısa gece seyahatleri için
üretilmişlerdir.Bu ayakkabılar rahat,konforlu,havalandırmalı
üretilmişlerdir.Sonuç olarak diğer gruptaki ayakkabılara göre daha
az destekleyici ve dayanıklıdır.(Aşağıdaki örnekteki ayakkabı gibi)
*Orta ağırlıklı ve sırt çantalı geziler.Bu botlar arazide yürümek ve
orta ağırlıklı yükleri taşımak için dizayn edilmişlerdir.Bunlar
birinci gruba göre daha dayanıklı ve desteklidir.
*Bu botlar arazide ağır yük taşıyanlar için dizayn
edilmişlerdir.Aynı zamanda çok günlü seyahatler için yapılmış
olup,ayakları yaralanmaya ve ayak bileklerini burkulmaya karşı
yüksek derecede koruma sağlarlar.
İkinci adım. Ayakkabı ve botun yapımında kullanılan metaryeller
ürünün ağırlığını,havalandırmasını,dayanıklığını,su geçirmezliğini
ve tabii ki fiyatını etkiliyecektir.Naylon dokuma ile yarma deriden
yapılanlar ılıman havalarda sıcak tutarlar,yumuşaktırlar,tamamı
deriden olanlara göre hem hafiftirler hemde daha ucuzdurlar.Fakat su
çekmeye çok müsaittirler.Tamamı yarma deriden imal edilenler suya
daha dayanıklıdır.Genellikle uzun ağır yüklü seyahatlerde
kullanılırlar.Naylon-deri karışımı kadar hafif ve nefes alır
olmamasına rağmen dayanıklı ve uzun ömürlüdürler.Sugeçirmez
malzemeden yapılanları ise(örneğin Gore-tex gibi)hem nemi dışarıya
attığı gibi aynı zamanda hafiftirler.Hafif gezilerden, ağır şartlara
kadar bir çok çeşidi üretilmiştir.
Üçüncü adım Ayakkabı veya botumuzun nasıl imal edildiğini göz önünde
bulundurmalıyız.Pek çok ayakkabılar dikiş yerlerinden sızdırma riski
taşırlar.Umumi kural dikiş yerlerinin üstlerinin su sızdırmaz hale
getirilmişleri tercih edilmelidir.Üst ve taban kısmının birbirine ne
şekilde birleştiği önemlidir.Dikiş ile birleşmiş olanları güvenli ve
dayanıklıdır.Yapıştırma dikişe göre daha ucuz bir yöntemdir.Fakat
güvenilirlikleri kesin değildir.Buna rağmen pek çok modern yöntemle
üretilen dayanıklı lost-lasting koruma bantı kullanılan(işleme ve
zamka bağlı olarak)botlar geliştirilmiştir.
Dördüncü adım Ayakkabıyı almadan önce denemek gerekir.Bir ayağımız
diğerinden büyük olabilir.Bu nedenle her iki ayağınızıda denemeniz
gerekmektedir.Deneme sırasında doğru çorabın ayağınızda olmasına
dikkat edin.Şehirde giydiğiniz çorab ile bot almayınız.Ayakkabıları
ayağınıza giyiniz ve bağlarını yukarıya kadar bağlayınız ve ayağa
kalkınız.Ayağınızın üst kısmını rahat hissetmelisiniz.Ayağınızı
büktüğünüzde ayağınız rahatsız olmamalıdır.Topuğunuz yerde sıkı
durmalıdır.Ayağınızı ayakkabının içinde yüzüyor hissettiğinizde
yarım numara küçüğünü deneyin.Tersi ayağınızı engellenmiş hisseder
veya parmak uçlarınız ön kısım ile temes ederse yarım numara
büyüğünü deneyiniz.Biraz yürüyün ayağınızın rahat ama gevşek
olmamasına dikkat edin.Yeni ayakkabılar biraz sert olabilir fakat
rahat olmaları önemlidir.Mümkünse parmak uçlarınıza yük verecek
şekilde yürüyün,parmak uçlarınızın ön ile teması sizi rahatsız eder
ise başka bir model ayakkabıyı deneyin.
Yukarıda saydığımız önerileri ve ödeyebileceğiniz fiyatı göz önüne
alarak sizin için en doğru ayakkabıyı seçin.