Dikkat

Tam bir dikkatte deneyimlemek yoktur; ne deneyimleyen bir merkez ne de deneyimin yer alabileceği bir çevre vardır.Dikkatyoğunlaşmak değildir. Yoğunlaşmak daralıştır, sınırlanıştır. Bütünsel dikkat her şeyi içine alır, hiçbir şeyi dışarıda bırakmaz. Dikkatin yüzeyselliği, dikkatsizliktir. Bütünsel dikkat, yüzeysel olanı ve gizlide olanı, geçmişi ve bunun şimdiye olan etkisi ile geleceğe dönük hareketini içerir. Her bilinç parçasaldır ve sınırlıdır. Bütünsel dikkat bütün sınırlılıkları ile birlikte bilinci içerir. Dolayısıyla bütünsel dikkat  sınırları, sınırlılıkları aşmağa muktedirdir. Her düşünce koşulludur ve düşünce kendini koşullanışlardan arındıramaz. Düşünce zaman ve deneyimdir. Düşünce temel olarak dikkatsizliğin bir sonucudur.

Bütünsel Dikkat

Bütünsel bir dikkati ne getirir? Herhangi bir yöntem, herhangi bir sistem bütünsel dikkati getiremez. Onlar ancak daha önce sözünü verdikleri bir sonucu getirirler. Fakat bütünsel dikkat bir sonuç değildir, sevginin bir sonuç olmayışı gibi.Bütünsel dikkat bir şeye indirgenemez, herhangi bir hareketle başlatılamaz, ortaya çıkarılamaz. Bütünsel dikkat, dikkatsizliğin sonuçlarının olumsuzlanışıdır, fakat bu olumsuzlayış, dikkati biliş edimi değildir. Sahte olan olumsuzlanmak zorundadır, fakat siz zaten hakiki olanı bildiğiniz için değil. Çünkü eğer siz hakiki olanın ne olduğunu bilseydiniz, sahte var olmazdı. Hakiki olan, sahte olanın karşıtı değildir. Sevgi, nefretin karşıtı değildir. Nefretin ne olduğunu biliyor oluşunuz, sevgiyi bildiğiniz anlamına gelmez. Sahte olanın olumsuzlanışı, dikkat olmayan şeylerin olumsuzlanışı, bütünsel bir dikkate ulaşmak arzusunun sonucu değildir. Sahte olanı sahte olarak görmek ve hakiki olanı hakiki olarak görmek ve sahte olanda hakiki olanı görmek, mukayesenin bir sonucu değildir. Sahte olanı sahte olarak görmek, dikkattir. Dikkatsizliğin sonucu olan sanı, yargılayış, değerlendiriş, bağlılık olduğunda, sahte olan sahte olarak görülemez. Dikkat olmayanın bütün yapısını görmek bütünsel dikkattir. Dikkatli bir zihin, boş bir zihindir.